Η επίδραση των social media  είναι αναμφισβήτητα τεράστια. Κοπέλες -κατά κύριο λόγο- με πάρα πολλούς followers επηρεάζουν μεγάλο αριθμό νεαρών ατόμων, με τις διατροφικές τους επιλογές τις οποίες βασίζουν στην προσωπική τους εμπειρία χωρίς συνήθως να υπάρχει επιστημονική τεκμηρίωση σε αυτά που ισχυρίζονται.

Συγκεκριμένα, θέλουμε να εστιάσουμε στο λεγόμενο “clean eating”  το οποίο προμοτάρουν οι περισσότερες. Δεν υπάρχει μια συγκεκριμένη ερμηνεία του τι ακριβώς ορίζει αυτός ο όρος, αλλά συνήθως αναφέρονται στην μείωση της πρόσληψης επεξεργμασμένων τροφών, ζάχαρης και αλατιού, στην αυξημένη πρόσληψη φρούτων, λαχανικών και προϊόντων ολικής άλεσης και στην μείωση της πρόσληψης αλκοόλ. Για μερικούς, ο όρος περιλαμβάνει και τον αποκλεισμό γλουτένης, λακτόζης, σόγιας. Ορισμένοι μέσω του “clean eating” υποστηρίζουν την ωμοφαγία και την χορτοφαγία γενικότερα (veganism).

Και παρ’ όλο που μερικές από τις προαναφερθέντες αρχές είναι γνωστές και καλό θα ήταν όλοι να τις ακολουθούμε (πχ: κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, προϊόντα ολικής άλεσης κτλ.), οι επαγγελματίες υγείας δεν μπορούν να συμφωνήσουν απολύτως με αυτές τις ιδέες, κυρίως γιατί προωθούν έναν πάρα πολύ περιοριστικό τρόπο διατροφής και γενικότερου lifestyle που είναι πιο εύκολο να σε γεμίσει με σύγχυση και απογοήτευση όταν δεν καταφέρεις να ακολουθήσεις τους κανόνες στο 100%, παρά θα σου προσφέρει οφέλη στην υγεία σου.

Στον πίνακα που ακολουθεί φαίνεται ποιες είναι επιστημονικά αποδεδειγμένες καλές ιδέες και ποιες όχι. Εννοείται ότι είναι καλό τα καταναλώνεις όσο το δυνατόν λιγότερες επεξεργασμένες τροφές, αλλά δεν θα σε οδηγήσει πουθενά το να αρχίσεις να τις βλέπεις σαν “καθαρό δηλητήριο”. Ψυχολογικά τουλάχιστον θα σου δημιουργήσει σύγχυση. Ή για παράδειγμα θα αποφύγεις τα γαλακτοκομικά αν έχεις δυσανεξία στην λακτόζη, αλλά δεν πρέπει να τα αποφύγεις επειδή διάβασες στον μαγικό κόσμο του διαδικτύου ότι τα γαλακτοκομικά μπορούν να κάνουν κακό στο pH του σώματος σου.
Το “clean eating” σε κάνει να νιώθεις χαρούμενος.
Είναι παράδοξο και ενδιαφέρον συγχρόνως ότι πολλές “clean eating” bloggers ισχυρίζονται ότι πριν αλλάξουν την διατροφή τους έπασχαν από κατάθλιψη. Το πιο πιθανό ωστόσο είναι η ψυχολογία τους να βελτιώθηκε από την απώλεια βάρους, τα περισσότερα “likes” και την κοινωνική αποδοχή που μπορεί να κέρδισαν παρά τόσο από την διατροφή τους. Για παράδειγμα η τρυπτοφάνη είναι ένα αμινοξύ και πρόδρομη ένωση για τον σχηματισμό σεροτονίνης. Η σεροτονίνη όταν είναι σε χαμηλά επίπεδα σχετίζεται με την εμφάνιση κατάθλιψης. Η διατροφή που προωθούν τα άτομα αυτά είναι πιο πιθανό να υπολείπονται σε απαραίτητα αμινοξέα όπως η τρυπτοφάνη, άρα μάλλον η άσχημή τους ψυχολογία σχετιζόταν περισσότερο με την εμφάνισή τους παρά με πραγματική ύπαρξη κατάθλιψης. Όπως και να έχει είναι πολύ επικίνδυνο να ισχυρίζεσαι ότι η διατροφή σου σε βοήθησε να ξεπεράσεις κάτι τόσο σοβαρό, χωρίς να έχεις πραγματικά επιστημονικές αποδείξεις.

Το “clean eating” καθυστερεί την γήρανση
Πολλές bloggers ισχυρίζονται ότι αυτού του τύπου η διατροφή βοηθάει στο να έχουν μια πιο νεανική εμφάνιση. Υπάρχουν κάποια αντικρουόμενα δεδομένα ότι τα αντιοξειδωτικά των φρούτων και των λαχανικών αποτρέπουν την πρόωρη γήρανση του δέρματος. Η αλήθεια είναι όμως ότι και η καλής ποιότητας πρωτεΐνη είναι εξίσου απαραίτητη για την διατήρηση της ακεραιότητας της επιδερμίδας. Επομένως μια ακραίου τύπου “καθαρή διατροφή”, συμπεριλαμβανομένης της έλλειψης πρωτεΐνης, μπορεί εύκολα να υπονομεύσει τα οφέλη των αντιοξειδωτικών.

Το “clean eating” βοηθάει στην αποτοξίνωση του οργανισμού
Κάθε blogger Που σέβεται τον εαυτό του έχει και έναν τρόπο αποτοξίνωσης να προτείνει. Ευτυχώς για όλους μας, το ήπαρ και οι νεφροί έχουν αναλάβει αυτό το έργο 24 ώρες το 24ωρο. Επομένως δεν χρειαζόμαστε κανένα μαγικό ματζούνι ή “δίαιτα αποτοξίνωσης” για να φύγουν οι βλαβερές ουσίες από το σώμα μας. Προφανώς η κατανάλωση junk food ή τροφών πλούσιων σε συντηρητικά βοηθάει τον οργανισμό μας, χωρίς αυτό να σημαίνει ωστόσο ότι και μια πολύ περιοριστική δίαιτα ή “καθαρή διατροφή” θα έχει και αποτοξινωτικά αποτελέσματα.

Επιπλέον είναι και η λεγόμενη “αλκαλική διατροφή” η οποία φιγουράρει πάρα πολύ έντονα τα τελευταία χρόνια στο διαδίκτυο και έχει φυσικά πολλούς  food bloggers υποστηρικτές. Σύμφωνα με την αλκαλική δίαιτα λοιπόν, καταναλώνοντας τροφές που είναι αλκαλικές και περιορίζοντας παράλληλα τις όξινες, καταφέρνετε να αποτρέψετε την υπερβάλλουσα οξύτητα του σώματος. Το θέμα είναι ότι με καμία τροφή δεν μπορείτε να διαταράξετε το pH του σώματος, το οποίο ελέγχεται στενά από τους κατάλληλους μηχανισμούς για τους οποίους έχει προβλέψει η φύση. Μην ξεχνάτε ότι το pH του στομάχου είναι έτσι και αλλιώς πολύ όξινο και κάποιος λόγος υπάρχει για αυτό!

Συμπερασματικά, θέλουμε να τονίσουμε την επικινδυνότητα όλων αυτών των bloggers, ή των σταρ του instagram οι οποίοι λόγω της δημοφιλίας τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν καταλήξει στο να επηρεάζουν τις διατροφικές συμπεριφορές, κυρίως νεαρών ατόμων και χωρίς επιστημονικά τεκμηριωμένες απόψεις.

Ένα άτομο νεαρής ηλικίας είναι εύκολο να παθιαστεί και να προσπαθήσει να ακολουθήσει τέτοια πρότυπα (εξάλλου για να το κάνουν και να είναι τόσο όμορφοι, δημοφιλείς και με τόσο ωραία σώματα κάτι ξέρουν) με αποτέλεσμα την έντονη απογοήτευση σε περίπτωση που δεν καταφέρει να ακολουθήσει αυτά τα πρότυπα ή ακόμα και να καταλήξει σε πιο σοβαρές καταστάσεις όπως για παράδειγμα η ορθορεξία ή οποία αποτελεί διατροφική διαταραχή και ορίζεται
από την εμμονή με την υγιεινή διατροφή σε ψυχαναγκαστικό επίπεδο.

Μεγάλη προσοχή λοιπόν και πάλι σε ποιους επιτρέπεται να επηρεάσου και να καθορίσουν τις διατροφικές σας συνήθειες!